کتاب مجموعه مقالاتی درباره ی تاریخ طراحی جلد کتاب در ایران و گزیده‌ی سی و پنج سال طراحی جلد کتابهای معاصر ایران ؛ این کتاب در قالب 432 صفحه به صورت کاملا مصور و تمام رنگی به بررسی و معرفی طراحان و نمونه طرح جلد کتاب ها به خصوص کتاب هایی که پیش از انقلاب تا به امروز جاودانه و معروف شده اند, پرداخته است برای تهیه و گرداوری این کتاب زحمات بسیاری کشیده شده است.این کتاب برای عزیزانی که طراحی جلد انجام می دهند حتی ناشران عزیز به شدت توصیه می شود.این کتاب توسط انتشارات یساولی و فرهنگسرای میر دشتی تهیه و روانه بازار شده است.
محصولات مرتبط
محمد جواد احمدی نیا کارشناس برنامه ی رادیو کتاب درباره طراحی جلد کتاب گفت : جدای از محتوای کتاب هنگامی که صحبت از طراحی ظاهری کتاب می شود از دو منظر می توان این قضیه را بررسی کرد . یک بخش کتاب آرایی در نسخه های خطی است که شامل تذهیب ، مصور سازی ، تجلید و موارد دیگر می شود و موضوع دیگر به صورت جدی به دوره ای بر می گردد که چاپ و کتابهای چای وارد پروسه ی تولید خود در ایران شده است که این نوع طراحی با نگاه آکادمیک تحت عنوان واژه ی گرافیک شناخته می شود .
احمدی نیا در ادامه اظهار داشت : طراحانی که به صورت جدی از اواسط دهه ی ۲۰ شروع به فعالیت در این حوزه کردند عموما هنرمندان و نقاشان تحصیل کرده ای بودند که یا تحصیلات خود را غرب گذرانده بودند و یا به نوعی با غرب ارتباط داشتند و یا به منابعی دسترسی داشتند . این افراد تلاش کردند نوع نگاه به طراحی جلد کتاب را به استانداردهای بین المللی نزدیک کنند .
احمدی نیا گفت : در دوره های ابتدایی که چاپ در ایران انجام می شد تزیینات چاپی عموما شبیه نسخ خطی و کتاب آرایی قدیم بود اما از اواسط دهه ی ۲۰ با حضور افرادی چون محمد بهرامی و تاسیس آتلیه های شخصی و آغاز به کار دانشکده هایی چون دانشکده ی هنرهای زیبا و افرادی که در این دانشگاهها تحصیل می کردند، گرافیک در حوزه ی طراحی جلد کتاب معنای تخصصی تری به خود گرفت .
محمد جواد احمدی نیا کارشناس مجری برنامه درباره ی اساتیدی که در دهه ۴۰ و اواخر دهه ی ۵۰ در حوزه ی طراحی کتاب فعال بودند گفت : استادانی چون مرحوم ممیز ، فرشید مثقالی ، هرمز وحید مرحوم بهزاد گلپایگانی در اواخر دهه ی۴۰ و دهه ی ۵۰ توانستند در طراحی جلد کتاب نگاهها را تغییر دهند . این افراد موفق شدند تصاویر را حذف کرده و حروف را وارد طراحی جلد کنند.
احمدی نیا در بررسی تحولات طراحی جلد کتاب با اشاره به نکته ی تاریخی مهمی گفت : بحثی که کمتر با آن آشنا هستیم کتابهای جلد سفید است . کتابهای جلد سفید به خودی خود تعریف گرافیکی ندارند . منظور از این کتابها ،کتبی است که صرفا جلد آنها سفید نیست اما این کتابها با هر رنگی عاری از هر نوع آرایه ی تزیینی هستند .
حدود یکسال قبل از پیروزی انقلاب اسلامی با توجه به شرایط سیاسی موجود نوعی از کتابهای خاص در جامعه بروز و ظهور کردند .در گذشته افرادی به نام "چمدان کش» کتابها را با چمدان جابجا می کردند این افراد به دلیل ارتباطی که با افراد جامعه داشتند کاملا در جریان نیاز جامعه بودند . قبل از پیروزی انقلاب تعداد کتابهای ممنوعه که اجازه ی انتشار نداشتند زیاد شد برای اینکه این کتابهای ممنوعه در اختیار افراد جامعه قرار گیرد پدیده ای به نام کتابها «جلد سفید » به وجود آمد . در روی جلد این کتابها تنها عنوان کتاب ، نام نویسنده و گاهی نام مترجم نوشته می شد که عموما سوری بود و وجود خارجی نداشت . در آن دوران گاهی کتابهای جلد سفید با تیراژ بالای ۳۰۰۰ جلد به فروش رسید .
در ادامه ی برنامه معراج قنبری پژوهشگر و نویسنده ی حوزه ی گرافیک درباره ی وضعیت نشر در دهه ۶۰ گفت : در دهه شصت به دلیل اقتصاد به هم ریخته ی صنعت نشر و آغاز جنگ تحمیلی شاخص های فرهنگی و کتاب دغدغه ی اصلی جامعه محسوب نمی شد . اما دو گروه در این دوران به طراحی جلد کتاب روی آوردند گروه اول طراحان گرافیکی بودند که پیش از انقلاب در حوزه ی طراحی پوست فعالیت می کردند افرادی چون ممیز و مثقالی که در دهه های ۶۰ و ۷۰ بسیار پر کار بودند .
گروه دوم نقاشان و تصویرگرانی که امکان نقاشی و برگزاری نمایشگاه های نقاشی را نداشتند . این افراد تلاش کردند تا آثارشان را به وسیله ی جلد کتاب عرضه کنند .
این نگاه تصویر سازانه تا اواخر دهه ۶۰ و اوایل دهه ۷۰ ادامه داشت و افرادی چون مجید اخوان ، ایرج انواری ، حسن فوزی تهرانی از طراحان شاخص این دوره بودند .
معراج قنبری در ادامه گفت : دهه ۷۰ همزمان با رشد دانشگاهها و پیشرفت در رشته ها دانشگاهی تعداد دانشجویان رشته ی گرافیک بیشتر شد . این دوران دوران بازسازی کشور بوذ از طرفی رشد مجله ها و روزنامه ها در صنعت نشر و کتاب تاثیر بسزایی داشت . در دهه ی ۷۰ بروز و ظهور تکنولوژی هایی چون کامپیوتر تحولات بسیاری در حوزه ی چاپ و عکس و تایپ به وجود آمد .در فضاهای تخصصی دو سالانه هایی برگزار شد به عنوان مثال اولین گردهمایی طراحان گرافیک در سال ۶۸ در موزه ی هنرهای معاصر برگزار شد که سبب ایجاد تعامل و رقابت بین طراحان در جامعه شد . در این دو سالانه ها طراحان شاخص در عرصه هایی چون طراحی جلد و پوستر آثار برجسته ی خود را ارسال می کردند و این اتفاق باعث ایجاد رقابت می شد و حتی سفارش دهنده ها طراحان مورد پسند خود را در این دو سالانه ها انتخاب می کردند .
تحول اساسی در طراحی جلد از اواخر دهه ۷۰ با بروز رویکرد ساختار شکنانه ای تحت عنوان تایپوگرافی شکل گرفت . و این اتفاق عرصه ی طراحی جلد را بیشتر متحول کرد .
از گروه های شاخص این جریان می توان به گروه « رنگ پنجم » اشاره کرد . این گروه در سال ۷۹ شکل گرفت و نمایشگاههای مختلفی را برگزار کرد. این هنرمندان نگاه ساختار شکنانه ای را در جامعه پدید آوردند که زمینه ی اصلی کار آنها حروف و تایپ بود .
دریافت فایل
معرفی کامل به همراه نقد و برسی کتاب در رادیو کتاب
دیدگاه خود را بنویسید